Psychoterapia systemowa traktuje rodzinę jako system tworzony przez jej członków oraz bada zachodzące między nimi interakcje i łączące ich relacje. Zgodnie z tym założeniem nie sposób zrozumieć pacjenta i jego problemów (zaburzeń) w oderwaniu od szerszego kontekstu, jakim jest system rodzinny i najbliższe otoczenie społeczne. Objawy różnych zaburzeń psychicznych mogą bowiem pełnić ważną funkcję w systemie rodzinnym – chociaż są źródłem bólu i cierpienia dla osoby chorej, jednocześnie stabilizują rodzinę - pozwalają jej utrzymać równowagę i trwać.
Bardzo istotna jest tu także postawa terapeuty, który jest neutralny, czyli nie staje "po stronie" żadnego z członków rodziny, lecz z zaciekawieniem przygląda się punktowi widzenia oraz systemowi wartości każdej z osób i z równą uwagą słucha wszystkich opowieści (zarówno dorosłych, jak i dzieci).
W podejściu systemowym najczęściej pracuje się z całą rodziną, by wywołać takie zmiany w systemie, które z jednej strony pozwolą na pozbycie się zgłaszanego problemu, z drugiej zaś pozwolą uruchomić zasoby rodziny, dzięki którym osiągnięta zostanie równowaga na bardziej funkcjonalnym i satysfakcjonującym jej członków poziomie.